Portfele do przechowywania kryptowalut są zupełnie innej natury niż tradycyjne, ponieważ moneta cyfrowa nie posiada realnej formy. Portfele Bitcoin są wykorzystywane do zapisu kluczy prywatnych, inaczej mówiąc haseł, które umożliwiają ich posiadaczom autoryzację transakcji transferu wartości za pośrednictwem kryptowaluty.
Wszelkie transakcje są zarejestrowane w rozproszonym systemie danych, czyli blockchain, a w tym systemie można zobaczyć stan posiadania każdego adresu konkretnej kryptowaluty. Najważniejszą zasadą korzystania z portfeli jest zabezpieczenie dostępu do kluczy prywatnych, co oznacza nieudostępnianie ich nikomu. Kolejnym aspektem ochrony jest bezpieczeństwo urządzenia (wirusy, ataki hackerskie).
Możemy wybierać spośród 4 podstawowych typów portfeli:
- papierowy
- sprzętowy
- programowy
- on-line (strona internetowa)
Kolejność tę ułożono według stopnia bezpieczeństwa, co jednocześnie oznacza odwrotną kolejność pod względem wygody ich użytkowania. Portfel papierowy jest najbezpieczniejszy, ale jego praktyczne użycie jest minimalne. Natomiast portfel on-line jest bardzo komfortowy w użyciu, ale jego poziom bezpieczeństwa jest nieakceptowalny.
- Najłatwiej jest zanotować klucz prywatny i publiczny (czyli adres) na kartce papieru. Najrozsądniej jest stworzyć wydruk kluczy, mając na uwadze, że komputer, z którego drukujemy, nie powinien mieć aktywnego połączenia z internetem i powinien być chroniony solidnym programem antywirusowym. Wydruk powinien być przechowywany w miejscu bezpiecznym i znane tylko nam, najlepiej w kilku egzemplarzach. To jest najtańszy i najbezpieczniejszy portfel walutowy – pod warunkiem, że nie zostanie zniszczony.
- Drugim, w kolejności – najbezpieczniejszym, lecz zarazem najdroższym – rodzajem portfela jest portfel sprzętowy. Zazwyczaj przypomina pendrive’a i łączy się z komputerem za pomocą portu USB (opcjonalnie BT, NFC lub kody QR). W tej kategorii mamy ogromne spektrum urządzeń wielu firm, które różnią się głównie tym, jakie kryptowaluty są w stanie obsłużyć. Najbardziej rozpoznawalne marki portfeli sprzętowych to Ledger i Trezor. Ich urządzenia są wyposażone w specjalne mikroczipy, które umożliwiają autoryzację transakcji bez potrzeby udostępniania naszego klucza prywatnego nawet naszemu komputerowi – wystarczy wprowadzić PIN do samego portfela. W przypadku zgubienia urządzenia, można odzyskać na nim przechowywane dane za pomocą specjalnej sekwencji słów, która pojawia się podczas pierwszego użycia sprzętu (seed). Należy go zanotować na wypadek, gdyby zaistniała konieczność odzyskania danych z utraconego portfela.
Portfele sprzętowe, w zależności od marki i modelu, oferują też inne funkcje, np. niektóre są stworzone na bazie kodu open source, co jest powszechnie uważane za optymalne rozwiązanie. Mamy dostęp do urządzeń, które jednocześnie pełnią rolę uniwersalnego menedżera haseł, lub takich, które dzięki funkcji tokena U2F pozwalają na zarządzanie transferem środków i monitorowanie transakcji bankowych. - Kolejnym – i mniej bezpiecznym – typem portfela są specjalistyczne aplikacje na komputer lub smartfon. Mamy do nich dostęp tam, gdzie mamy ze sobą urządzenie, na którym zainstalowaliśmy aplikację. Istnieje możliwość utworzenia kopii zapasowej i odzyskania danych w przypadku awarii lub zgubienia urządzenia. Wybierając spośród portfeli programowych, warto zdecydować się na te, które nie przechowują kluczy i haseł w bazach danych producenta.
- Ostatnim wyborem są serwisy on-line, np. oferowane przez internetowe giełdy kryptowalut. Umożliwiają one dostęp do naszych kluczy z dowolnego urządzenia z dostępem do Internetu, jednak budzi obawy fakt, że korzystając z tego typu portfela, w praktyce udostępniamy nasz klucz prywatny osobom trzecim. Praktycznie oznacza to, że właściciel serwisu może przejąć nasze środki, zarówno celowo, jak i niezamierzenie (w wyniku ataku hakerskiego). Niestety, takie sytuacje zdarzały się w przeszłości.
Podczas decydowania się na portfel, poza bezpieczeństwem, powinniśmy zwrócić uwagę na dodatkowe aspekty. Wśród nich kluczowe jest, które kryptowaluty i tokeny dany portfel obsługuje. Dodatkowo, portfele papierowe i sprzętowe nie zawsze są idealne do codziennego użytku, jak na przykład do płatności, ale doskonale sprawdzają się do przechowywania kryptowalut. W przeciwnym przypadku, portfele programowe i internetowe nie są najbezpieczniejszym wyborem dla przechowywania, zwłaszcza większych sum kryptowalut.
Podstawowe zasady bezpieczeństwa:
- klucza prywatnego nie powinno się udostępniać nieznajomym,
- smartfon i komputer zawsze powinny być chronione dobrymi programami antywirusowymi i anty-malware
- nie zapomnij o utworzeniu kopii zapasowej portfela programowego
- swoje klucze nie powinny być na stałe przechowywane w portfelach on-line
- zadbaj o ochronę swoich urządzeń przed uszkodzeniem i kradzieżą
